پنجمین مورد از مواد امتحانی:بیماری
یکی دیگر از انواع ابتلاء به سختی ها و مشکلات، بیماری و درماندگی بر اثر آن است که خود عاملی برای رشد و بالندی کمالات انسانی می باشد.
لذا به همین جهت است که خداوند گاهی انسانها را با سختیها، بیماریها میآزماید و بعضی از افراد در این آزمایش راه کفر و گناه را میروند و برخی از این فرصت استفاده کرده و راه بندگی و عبودیت را میپیمایند.. امام صادق علیه السلام در مورد نقش بلا در رشد و کمال یابی انسان تذکر داده و می فرماید:«إِنَّ فی الجَنَّهِ مَنزِلَهً لا یَبلُغُها عَبدٌ إِلّا بِالإِبتِلاءِ فی جَسَدِهِ»:(در بهشت مقام و منزلتی وجود دارد که هیچ بنده ای به آن نرسد، مگر به درد و بیماری ای که در بدنش حادث شود).
حضرت ایوب علیه السلام و بیماری سخت او که در سوره «ص» به آن اشاره شده، نمونهای از آزمایش انسانها به بیماری است.در حدیثی از امام صادق (علیه السلام) درباره بلای حضرت ایوب آمده است: «وَ یُجَاهُ بِصَاحِبِ البَلَاءِ الّذِی قَد أصَابَتهُ الفِتنَهُ فیِ بَلَائِهِ فَیَقُولُ یَا رَبِّ شَدَّدتَ عَلَیَّ البَلَاءَ حَتَّی افتُتِنتُ فَیُؤتَی بِأیُّوبَ فَیُقَالُ أ بَلِیَّتُکَ أشَدُّ أو بَلِیَّهُ هَذَا فَقَدِ ابتُلِیَ فَلَم یُفتَتَن»، (فردای قیامت) شخص بلا دیدهای را میآورند که به خاطر بلا در فتنه افتاده و گناه کرده است میگوید: ای خدا بلاء بر من سنگین شد به گونهای که در فتنه و گناه افتادم. سپس حضرت ایوب علیه السلام را حاضر کرده و به آن شخص میگویند: آیا بلای تو سنگینتر بود یا بلای حضرت ایوب علیه السلام؟ او بیشتر از تو بلا دید، ولی در فتنه و گناه نیفتاد.» همچنین آن امام بزرگوار بار دیگر به جنبه تربیتی ابتلاء در بیماری اشاره کرده و می فرماید:«قَالَ رَسُولُ اللهِ مَثَلُ المَؤمِن کَمَثَل خَامَةِ الزَّرع تُکفِئُها الرِّیاحُ کَذَا وَ کَذَا و َکَذَلِکَ المُومِنُ تکــفِئُهُ الأوجاعُ وَ الأمراضُ وَ مَثَلُ المُنافِق کَمَثَل الإرزَبَّةِ المُستَقیمَةِ الَّتی لا یُصِیبُها شَیءٌ حَتّی یَأتِیَهُ المَوتُ فَیَقصِفَهُ قَصفاً.»: رسول خدا فرمودند: (حکایت مومن حکایت ساقه گیاه است که بادها آن را به این سو و آن سو کج و راست میکنند. مومن هم به واسطهی بیماریها و دردها کج و راست میشود. اما حکایت منافق، حکایت عصای آهنین بیانعطافی است که هیچ آسیبی به آن نمیرسد، تا اینکه مرگش به سراغش میآید و کمرش را در هم میشکند). در اینجا بیماری وسیله آزمایش و تعالی مومن دانسته شده، به گونه ای که، اگر همراه با صبر و تحمل باشد، او را در نیل به کمال و سعادت واقعی و جایگاه ویژه اش در نزد خداوند، یاری خواهد نمود.
(کافی،ج2،ص258)
(بحارالانوار،ج12،ص341)